ماتریس سهم رشد روش است پیشنهادی که توسط گروه مشاوران بوستون معرفی شده است و شامل چهار حوزه می باشد.
شرح چهار حوزه:
- ستاره ها: محصولاتی هستند که بیشترین رشد و سهم بازار را دارند، اغلب برای تأمین مالی رشد سریع خود به سرمایه سنگینی نیاز دارند، رشداین محصولات در نهایت کند تر و به گاو های شیرده تبدیل میشوند.
- گاو شیرده: محصولی با رشدکم و سهم بازار زیاد و نیاز سرمایه ای کمتر،(منابع مالی زیادی تولید می کند) و از این محصولات برای تأمین هزینه ها و پشتیبانی ازسایر فعالیت راهبردی که برای سرمایه گذار نیاز دارند استفاده می کنند.
- علامت سوال: واحد های اقتصادی با محصولاتی هستند که در بازارهای دارای رشد زیاد سهم کمی دارند.
- برای حفظ خود در بازار نه خیلی افزایشی، نیازمند منابع نقدی زیادی هستند
- مدیر می تواند ازاین علامت سوال ها انتخاب کند که کدام به سمت ستاره رفته، کدام متوقف شود.
- سگ ها: محصولاتی که هم رشد کم و هم سهم بازار اندک دارند، گاه منابع مالی برای بقاء خود تأمین می کنند ولی نمی توان به عنوان منابع بزرگ نقدی امید داشت.
در ماتریس سهم رشد ده دایره داریم که نماینده ده فعالیت راهبردی جاری هر شرکت هستند. 2 ستاره – 2 گاو شیرده – 3 علامت سوال – 3 سگ
که مساحت دایره متناسب با عایدات فروش هر فعالیت راهبردی است. مدیر با انتخاب درست علامت سوال ها و سرمایه گذاری روی آنها، می تواند آنها را به ستاره تبدیل نماید، آنگاه با حفظ این ستاره ها و بالغ شدن بازار، تبدیل شدن آنها به گاوهای شیرده. هر شرکت باید با طبقه بندی فعالیت های راهبردی خود، نقشی که هر یک از آنها در آینده بر عهده دارند را تعیین کند.
قابل الذکر است که این موضوعات دائمی نیستند و به مرور زمان و با توجه به شرایط تغییرمی کنند و این مدیر است که با جایگزینی و جا گذاری مناسب محصولات و فعالیت های مجموعه خود می تواند تناسب لازم را در بین این 4 رویکرد حفظ کند و رو به گسترش قراردهد.
معایب رویکرد ماتریسی:
- دشوار و وقت گیرند.
- توجه به واحد های فعلی است و از برنامه ریزی آتی اطلاعات چندانی ندارند.
تهیه استراتژی های رشد و کوچک سازی:
باید توجه داشته باشیم که اگر فعالیت های جاری و فعلی شرکت صرف نظر کنیم باید فعالیت ها را طوری طرح ریزی کنیم که بتوانیم در آینده هم حرفی برای گفتن در بازار داشته باشیم.
لازمه این موضوع رشد است.رشد اکسیژن خالص است.
ولی باید دقت نمود رشدی را هدف قراردهیم که سود آور باشد و در واقع باید گفت وظیفه اصلی بازاریابی رسیدن به رشد سودآور است.
باید علاوه بر شناسایی ارزیابی و انتخاب فرصت های بازار راهبردهای لازم را نیز برای استفاده از آن فرصت ها تعیین کنیم.
مثال استار باکس: حرفه ی ما قهوه فروشی نیست، بلکه حرفه ی ما پذیرایی با قهوه است. لذا مردم آنجا را مکان سوم می دادند (محلی بین خانه و کار)
در این راستا ماتریس شبکه توسعه محصول / بازار بطور شماتیک منظور را بهتر بیان می کند.
|
محصولات جدید |
محصولات موجود |
|
|
توسعه محصول |
نفوذ در بازار |
بازار های موجود |
|
متنوع سازی |
توسعه بازار |
بازار های جدید |
به عنوان مثال: تحلیل ماتریس توسعه ی محصول / بازار با کمک از قهوه استار باکس
نفوذ در بازار:
- افزایش تعداد فروشگاهها
- افزایش طول ماندگاری افراد در فروشگاهها(WIFI)
- تولید شرایط ویژه (حین رانندگی)
توسعه بازار:
- استفاده از افراد جدید (مشتریان جدید) مانند بزرگسالان در محلهایی که تا کنون وجود نداشته است.
توسعه محصول:
- تولید نوشابه قهوه دار
- قهوه کم کالری
- تولید قهوه با کاربرد در منزل
متنوع سازی:
- امکان دانلود موسیقی دلخواه در کافه های استار باکسی
- امکان دیدن فیلم
ادامه دارد...