- مناطق نیازمند احیا، بهسازی و نوسازی اغلب محدوده هایی هستند که در آن درامد سرانه ی ساکنان کمتر از میانگین شهر و نرخ بیکاری بالاتر از آن است.
- واحدهای مسکونی کم دوام و تراکم نفر در واحد مسکونی بالاتر از میانگین شهری است و دچار مشکلات محیط زیستی بسیار می باشند.
- میزان برخورداری و دسترسی ساکنان به خدمات شهری و وضعیت زیر ساختهای شهری نامناسب است.
- بالا بودن ناهنجاری های اجتماعی و زمینه ی بروز آن نسبت به میانگین شهری مشهود است.
- هویت تاریخی و فرهنگی مورد بی توجهی قرار گرفته ، شان و منزلت اجتماعی در این نواحی کاهش یافته و این مسئله منجر به جایگزینی سایر اقشار گردیده است.
اصول بازآفرینی شهری:
بر اساس تعاریفی که پیش تر ارائه شد، میتوان اصول و مبانی بازآفرینی شهری را که منعکس کننده چالشهای تغییرات شهری و نتایج آن میباشد، معرفی کرد. بازآفرینی شهری باید:
- مبتنی بر یک تحلیل کامل از منطقه شهری مورد نظر بوده و در پی اصلاح چند جانبه بافت کالبدی، ساختار اجتماعی، پایه های اقتصادی و شرایط محیطی آن منطقه باشد.
- تا حد ممکن در جهت رسیدن به اصلاح چند جانبه، از یک استراتژی جامع و کامل استفاده کند و با راه حلهای دقیق، منظم و عملی با مشکلات رو به رو شود.
- اطمینان حاصل شود که استراتژی و برنامه های اجرایی طرح شده، در مسیر اهداف توسعه ی پایدار قرار دارد.
- دارای اهداف عملیاتی واضح و مشخص، قابل بسط به مکانهای مختلف و دارای کیفیت مطلوب باشد.
- از منابع طبیعی، اقتصادی، انسانی و غیره مانند زمین و ویژگی های موجود محیط مصنوع، بهترین استفاده ممکن را داشته باشد.
- این یقین حاصل شود که مشارکت حداکثری ممکن و همراهی تمامی ذی نفعان، برای دستیابی به منافع مشروع آنان در بازآفرینی منطقه شهری به دست آمده است.این امر به واسطه برنامه مشارکتی و روشهای دیگر به دست می آید.
- بر اهمیت سنجش میزان پیشرفت اجرایی راهبرد اجرا شده از طریق رصد میزان اهداف محقق شده و نظارت بر تغییرات بنیادین حاصل از طرح تاثیرات نیروهای خارجی و داخلی تحمیلی بر منطقه شهری وقوف حاصل شود.
- امکان تجدید نظر برخی برنامه های تصویب شده اولیه، در مرحله اجرا و در پی برخی تغییرات و رخدادهای پیش بینی نشده در نظر گرفته شود.
- پذیرای این حقیقت باشد که بخشهای مختلف یک استراتژی، با سرعتهای مختلف به نتیجه خواهد رسید و ممکن است برای ایجاد توازن منطقی میان اهداف مختلف یک برنامه ی بازآفرینی شهری و به منظور دستیابی به تمام اهداف استراتژیک آن، در نحوه مدیریت منابع و یا تدارک منابع اضافی به بازنگری نیاز باشد( پیتر رابرتز و هیوسانک،1393)
- بالاتر و فراتر از شرایط ذکر شده، حصول اطمینان از اینکه مناطق شهری بازآفرینی شده، نقش مثبتی در مسیر اعتلای اقتصاد ملی و در دست یابی به دیگر اهداف محیطی و اجتماعی کلان خواهند داشت، از دیگر نکاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد.در گذشته، عده ای مناطق شهری نابسامان و به طور خاص محلات میانی پیرامون مرکز شهر را به عنوان مانعی بزرگ بر سر راه توفیقات کلان منطقه ای و حتی ملی معرفی کردند و پیشنهاد در نظر نگرفتن آنها را مطرح کردند. واضح است که واکنش این چنینی، در بهترین حالت ناشی از اهمال تلقی خواهد شد.
بازآفرینی شهری و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان در گرو تعریف و اجرای مجموعه ای متصل از برنامه ها و اقدامات هماهنگ و هم افزا، در مقیاس شهری و محل های به شرح نمودار زیر است:
برگرفته از کتاب بازآفرینی شهری:مفاهیم، رویکردها و الزامات
نشر:معاونت اقتصادی شهرداری مشهد